Hunat mahallesi

 Hunat mahallesi kayserinin en merkezi ve eski mahallelerindendir. 1500 'lü yıllardan Gülük mahallesiyle beraber en eski iki mahalleden biridir. Mahalle Hunat caminin arkasında kuzeye bakan kısmında kalmaktadır. Mahalle beylikler ve Osmanlı döneminde  Bu mahalle Yanıkoğlu, Gavremoğlu, Kalpakoğlu mahallelerine bölünmüş, Alacakümbet  ve  Halaçoğlu mahallelerine de ada vermiştir. 2000 yılında belediye encümeni kararı ile Gavremoğlu, Yanıkoğlu, Kalpakoğlu ve Halaçoğlu mahalleleri Hunat mahallesi ile birleştirilmiştir. Bu eski mahalledeki evler 80 ve 90 lı yıllarda yıkılarak ortadan kalkmıştır. Eski evlerin yerini bir kısım yeni binalar alsa da boş arazilerde otopark olarak kullanılmakta. Buradaki bir çok eski ev konak çeşmelerle beraber eski hatıralarda zamanla kaybolup gitmekte. O güzelim Zennecioğlu konağına ne oldu mesela

HUNAT (HUVAND/HUAND) MAHALLESİ Mahalle ismini, Selçuklu Hükümdarı Alâeddin Keykubad*’ın hanımı Hunat (Mahperî/ Hundî) Hatun* adına yaptırılan cami, medrese ve külliyeden almaktadır. Kayseri şehrinin en önemli yerleşim birimlerinden olan mahalle, cami ve külliyenin doğu ve güney tarafında kurulmuştur. İlk olarak 1500 tarihli defterde “Mahalle-i Mescid-i Câmi‘i Hovand tâbi Bâb-ı Sîvâs” şeklinde kaydına rastlanmıştır. Sivas Kapısı’na tabi olduğu anlaşılmaktadır. Bu tarihte mahallede 28 hane, 13 mücerred (yanlız), bir imam, bir derviş, bir zaviye görevlisi, çullah (dokumacı) , nalbant, kaşıkçı, kumaş dokuyan bir moytab gibi çeşitli meslek mensupları olmak üzere toplam 59 nefer ikamet etmekteydi. 1520 tarihli defterde 35 hane, altı mücerred nüfus ikamet etmekteydi. 1570 tarihli defterde “Mahalle-i Cami‘i Hovand” şeklinde kaydedilmiştir. 58 hane nüfus bulunmakta idi. 1642 tarihli defterde “Mahalle-i Hovand” adı ile kaydedilmiş olup 131 nefer ikamet etmekte idi. 1834 tarihli Temettuat Defteri’nde “Hunat Camii* Şerifi Mahallesi” adı altında kaydedilmiş olup mahallede Yanıkoğlu Cemaati’ne mensup 124 hane, Hallaczâde Cemaati’nden 59 hane, Mollazâde Cemaati’nden 70 hane ve Kalpaklızâde Hacı Ali Ağa Cemaati’nden 135 hane olmak üzere toplam dört cemaat ve 388 hane nüfus ikamet etmekte idi. 1872 tarihinde mahalle üç bölüme ayrılmıştı. Bunlardan birisinin ismi Huvand Kalpaklıoğlu Mahallesi, diğeri Huvand Mahallesi ve sonuncusu Huvand Gavremzâde Mahallesi idi. Bunlardan Huvand Mahallesi’nin Hacı Hasan Efendi, Saçmacı, Berberoğlu, Künbed, Sarıalioğlu, Belikırıkoğlu, Mektep, Cami, Kır ve Felekzâde sokağı gibi on adet sokağı vardı. Mahalle üçe bölündüğü için hane sayısı 192 olarak kaydedilmişti. Cumhuriyet döneminde de Hunat Hatun / Hunat Mahallesi adı ile kaydedilmiştir.

Hunat mahallesinde yaylayamadım

Anam yayliyamadim
Divane gönlümü anam eyleyemedim
Hamdi kardeşime söyleyemedim anam Söyleyemedim ay karanlık bir gecede
Vurdular beni ölmeden kebire
Anam koydular beni
Mezar arasında harman olur mu?
Kama yarasına derman olur mu ?
kamayı vuranda vicdan olur mu ?
İnsaf olur mu vurma zalim
Vurma vurma kama yarası
Vuran gelip de geçti
Sokak arası ay karanlık bir gecede
Vurdular beni
Ölmeden kebire koydular beni

Kayseri Yeraltı Çarşısı

 

Yeraltı Çarşısı konumu itibarı ile şehrin en merkezi yerinde, iç kalenin kuzeyinde, iç kaleyle Sahabiye Medresesi arasında, Cumhuriyet Meydanı’nın altında yer almaktadır. Dört ana girişten dört ana sokaktan 200 adet dükkâna ulaşılmaktadır. Belediye Başkanı Mehmet Çalık zamanında, 12 Haziran 1969 tarihli Kayseri Belediye Meclis toplantısında karar verilerek, 2.734.360 TL’lik keşif bedeli ile inşaatına başlanmıştır. Yapım sırasında inşaat demirlerinin ihale ile belediye tarafından alındığı, demir işçiliği, duvar ve tesisat işlerinin de ayrı ayrı belediye encümenince ihale edildiği ve inşaatın bu şekilde sürdüğü görülmektedir. Yeraltı Çarşısı inşaatı devam ederken 18.11.1971 tarihinde Bayındırlık ve İskân Bakanlığı tarafından “Cumhuriyet Meydanı’nın imar planları değiştirilmeden uygulamaya geçildiği ve projenin Bayındırlık Bakanlığına tasdik ettirilmediği” gerekçesiyle durdurulması telgraf emri ile belediyeye iletilmişti. Belediye Meclisi’nin 15.02.1972 tarihli kararında “Bu Bakanlık emrine uyulmasına mahal bulunmadığına” karar verilerek inşaata devam edilmiştir. 1973 yılında yapılan mahalli seçimlerde Kayseri Belediye Başkanlığı’na Niyazi Bahçecioğlu seçilmiş, yeraltı çarşısının yapımı devam etmekle birlikte finansman sıkıntısı çekilmeye başlanmıştı. 14.10.1975 tarihli Belediye Meclisi toplantısında konu gündeme getirildi. “İnşaatın tamamlanması için ısıtma, havalandırma ve aydınlatma gibi işlerinin büyük meblağlara baliğ olacağından ve bu işler için yapılacak sarflar belediyeyi ağır risk altına sokacağından, bu işin ikmalinin hangi yolla belediyeye bir yük tahmil etmeden yapılacağının tayin ve tespiti, aynı zamanda yapılacak işler için sarfı gereken meblağların miktarının ne olacağının saptanması için” bir komisyon kuruldu. Bu komisyon Belediye Başkanı Niyazi Bahçecioğlu başkanlığında Meclis Üyeleri Kemal Doğan, Âlim Tokalıoğlu, İlhan Koçak, Yaşar Arın, Kenan Dinçer ve Şadan Akaydın’dan oluşmaktaydı. Komisyonun hazırladığı rapor doğrultusunda Yeraltı Çarşısı’nda yapılan dükkânlardan 172’sinin 3 yıllık kirası 8 ay içerisinde peşin olarak alınmak üzere 5 yıllığına kiraya verilerek elde edilecek kira geliri ile inşaatın tamamlanmasına karar verildi. Bu amaçla hazırlanan şartname doğrultusunda kira ihaleleri 3 – 4 – 5 / Ağustos / 1976 tarihlerinde şehir tiyatrosunda yapılarak, kira gelirlerinden elde edilen meblağlarla inşaat sürdürülüp 1979 yılı içerisinde hizmete açıldı.Elips şeklinde planlanan ve aynı zamanda yayaların motorlu araç tehdidinden uzak olarak yazın sıcaktan, kışın soğuktan korunmuş bir şekilde, konforlu bir ortamda geçit olarak kullanmaları da göz önünde bulundurularak planlanmış olan Yeraltı Çarşısı’nda küçük tamirat ve tadilatlar dışında 2006 yılına kadar herhangi bir müdahalede bulunulmadı. 2007 yılında Cumhuriyet Meydanı düzenleme çalışmaları sırasında Yeraltı Çarşısı’nın dört girişinden Vilayet Konağı önündeki, Kurşunlu Parkı içindeki ve Bürüngüz Cami önündeki girişlerin meydan projesi doğrultusunda yerleri değiştirildi. Dört girişinin tamamına toplam 8 adet yürüyen merdiven yerleştirildi. Tam ortasındaki doğal ışık sağlayan fener kapatılarak çirkin kalorifer bacası yıkılıp, kaldırıldı. 200 adet dükkânın kendi yönetimini seçerek dernekleştikleri çarşı, giyim ve tuhafiye dükkânları, saat, gümüş ve hediyelik eşya satıcıları, ayakkabı ve çantacılar, züccaciye, cep telefonu, halı, beyaz eşya gibi çok çeşitli ihtiyaçlara cevap veren şehrin önemli bir ticari merkezi konumundadır.

Kayseri'de Eczacılık Tarihi

 • Kayseri, yaklaşık 5000 yıllık tarihi içinde her zaman önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Bu süreçte Kayseri; Asur, Hitit, Frig, Roma, Anadolu Selçukluları Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde Anadolu’nun merkezindeki önemli bir kavşak noktasında bulunması nedeniyle büyük bir sosyal, kültürel ve ekonomik gelişim göstermiştir. Bu gelişim Türkiye Cumhuriyeti döneminde de devam etmekte olup Kayseri’nin tıp ve eczacılık alanında da ilerlemesine önemli katkılar sağlamıştır. 

• Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası tıp ve eczacılık tarihimiz açısından büyük bir önem taşımaktadır. 1206 yılında inşa edilen bu kurum, dünyada bilinen en eski tıp fakültelerinden biridir. Kayıtlara göre bu eser, döneminin en gelişmiş bir sağlık ve eğitim kompleksi olup Darüşşifa’da eczacılık hizmetlerinin de verildiği bilinmektedir. 

• Aktarlık kurumu Kayseri eczacılık tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Kayseri’de aktarlık mesleğinin icra edildiğini gösteren en eski belge 17. yüzyıla aittir. Bu yüzyılda varlığı bilinen Aktarlar Çarşısı, vergi kayıt defterlerinden elde edilen bilgilere göre 19. yüzyılda da varlığını sürdürmektedir. Halen Kayseri merkez ve ilçelerinde aktar dükkânları bulunmaktadır. 

• Yapılan nüfus sayımlarına göre 19. yüzyılda ve 20. yüzyıl başlarında Kayseri’de toplam nüfusun % 40-45’i gayrimüslimlerden oluşmaktadır. Bu yıllarda Kayseri’deki sağlık hizmetlerinde Müslüman olmayanlar da yer almış, Kayseri doğumlu çok sayıda Rum ve Ermeni asıllı hekim ve eczacı yetişmiştir. 

• Cumhuriyet döneminde de eczacılık kurumu Kayseri’de her zaman önemli bir yer tutmuştur. 

• Kayseri’de 11 adet ecza deposu bulunmaktadır. 

• Kayseri’de Sağlık Bakanlığı’na bağlı 13 hastane, 102 sağlık ocağı, 151 köy sağlık evi, 259 mahalle sağlık evi, 2 verem savaş dispanseri ile 1 ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi bulunmaktadır. • Kayseri’de 1646 kişiye 1 uzman hekim, 2411 kişiye 1 pratisyen hekim, 3206 kişiye ise 1 eczane düşmektedir. 

• Kayseri’de resmi ve özel kurumlarda 19 eczacı görev yapmaktadır. 

• Eczacılık işletmelerinin Kayseri sosyal yaşamı ve ekonomisine çok önemli katkıları olmuş ve olmaktadır. 

• 1972 yılında kurulan TEB 12. Bölge Kayseri – Niğde - Yozgat Eczacı Odası eczacılık mesleğinin ilde kurumsallaşması adına önemli çalışmalarda bulunmuş ve bulunmaktadır.

• Kayseri’deki ecza depoları ve eczacılar her yıl gelir vergisi rekortmenleri ilk 50 ve ilk 100 sıralamasında yerlerini almıştır. Bu durum ildeki eczacılık kurumunun Kayseri ekonomisine katkısını açık olarak ortaya koymaktadır. 

• Kayserili merhum Ecz. Mustafa Kılıçer’in ailesi tarafından yaptırılan ve 2003 yılında Erciyes Üniversitesi’ne bağışlanan Mustafa Kılıçer Eczacılık Fakültesi’nin kurulması ve eğitim-öğretime başlaması da Kayseri’deki eczacılık kurumu için çok önemli bir diğer gelişmedir.

Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Kayseri Eczacılık Tarihi Kayseri’deki eczacılar ile ilgili elimizdeki en eski kaynaklardan biri Dr. Hıfzı Nuri tarafından yazılan “Kayseri Sancağı” isimli kitaptır (Nuri, 1922). Bu kitapta 1922 yılında Kayseri’deki eczaneler şu şekilde belirtilmiştir: 

1. Belediye tarafından işletilen Belediye Eczanesi 

2. Memleket Hastanesi’nin resmi eczanesi 

3. Şifa Eczanesi 4. Erciyes Eczanesi 

5. Mardinyan Eczanesi 

6. Anadolu Tıp Eczanesi 

7. Everek (Develi) Kasabası’nda hususi bir eczane 

8. İncesu’da Hükümet Tabibi’ne ait bir eczane 

Aynı kitapta yer alan ecza depoları ise şunlardır: 

1. Dirazzadeler Ecza Deposu 

2. Vatan Ecza Deposu 

 Ayrıntılı bilgi: eczacılık tarihi

ARŞAG ALBOYACIYAN’IN KAYSERİ ERMENİLERİ TARİHİ KİTABI

Orta Anadolu'nun merkezinde yer alan Kayseri çağlar boyunca medeniyetlerin ve ticaretin merkezi olmuştur. Arşag Alboyacıyan Kayseri Ermenileri Tarihi (Hay Badmutyun Gesarioy) adlı 2476 sayfadan oluşan 2 ciltlik kapsamlı kitabında hem Kayseri'nin genel tarihini hem de Kayseri Ermenilerinin tarihini kapsamlı bir şekilde ele almıştır. "Arşag Alboyacıyan'ın Kayseri Ermenileri Tarihi Kitabının Kayseri Şehri (I. Cilt) Adlı Bölümünün Tercüme ve Değerlendirmesi" adlı tezimizin amacı daha önce tercümesi yapılmamış olan bu bölümü incelemek ve Kayseri tarihine ışık tutabilecek bilgiler elde edebilmek amacı ve düşüncesi ile bu çalışma yapılmıştır. Tercümesini yapmış olduğumuz 'Kayseri Şehri' adlı bölümü dört ayrı başlık altında ele alan Alboyacıyan, Kayseri'nin geçmişten günümüze, bu bölgede egemen olan imparatorlukları, devletleri ve halklarını geniş bir çerçevede ele almış ve ayrıca çağlar içinde Kapadokya'nın tarihi öneminden de bahsetmiştir. Kayseri'nin Hristiyanlar ve Ermeniler açısından önemini tarihsel ve sosyolojik açıdan ele alıp araştırmıştır. Diğer yandan şehirde, geçmişten günümüze kadar yaşayan halkları ele alıp nüfus konusunu ayrı bir başlık altında sistematik bir şekilde sunmuştur. Kayseri'de ticaretin önemine de değinen Alboyacıyan bu konuda Ermenilerin rolüne ayrıca değinmiştir. Alboyacıyan iki ciltlik kitabını hazırlarken, Ermeni ve yabancı tarihçilere ait seyahat-namelerden, resmi belgelerden, gazetelerden ve Kayseri'ye ait bazı el yazmalarını içe-ren basılı ve basılmamış çeşitli kaynaklardan yararlanmıştır. Anahtar kelimeler: Arşag Alboyacıyan, Kayseri Şehri, Ermeni, Tarih

Yazar:BATUHAN YÜKSEL
Danışman: DOÇ. DR. HAŞİM ERDOĞAN

KAYSERİ ERMENİLERİ 

Eski Mimarsinan İlkokulu (Kiçikapı-Kayseri)

Kayseri Lisesi'nin karşısında şu an Üniversite rezidansı (öğrenci yurdu) olan çok katlı çirkin binanın yerinde şirin bir ilkokul olan Mimar Sinan ilk okulu bulunurdu. Bu okul Kayserinin seçkin okullarından idi. Bir çok önemli isim bu okuldan mezun olmuştur. Doksanlı yıllarda bu ilkokul yıkıldı. Kimler bu okuldaydı bu okulla ilgili fotoğraflarınız var mı? Hatıralarınız, öğretmeniniz kimdi?

Eski Ahmet Paşa İlkokulu

 Kayseri Meydana en yakın ilk okuldu. Tam merkezi konumda. Karşısında adliye binası. Yanında orduevi, karşı çaprazında Valilik. Yıkılmadan önce konumu itibariyle böyleydi. Şimdi yeri otopark. Kayserinin en köklü ve seçkin okullarındandı. Yanındaki büfeden teneffüslerde parmaklıklar arkasından bir şeyler almaya çalışmak, Oyunlar oynadığımız küçük bahçesi, Kapının karşısındaki kırtasiye, Askeri malzeme satanlar, 2006 yılında okul adliyenin karşısında kalması ve buradaki çeşitli olaylardan olumsuz etkilenmesi vb gerekçelerle yıkılmıştır.

Kimler burada okuldan hatırladıklarınız nedir? Öğretmeniniz kimdi? Kaç yılında mezun oldunuz?