13 Eylül 2018 Perşembe

Kayseride mahalle bahçeleri

  1. yüzyıl öncesinin Kayseri’sinde, bugün artık pek adı anılmayan ama bir zamanlar mahalle kültürünün vazgeçilmezi olan mahalle arası bahçeler vardı. Bu bahçeler, şehrin dışındaki meşhur bağ kültüründen farklıydı. Şehrin içindeydiler. Evlerin, sokakların, çeşmelerin arasında nefes gibi durur; hem göze hem sofraya hitap ederlerdi.

Bu küçük ama verimli bahçelerde çoğunlukla yeşillikler, domates, biber, maydanoz, nane gibi gündelik ürünler yetiştirilirdi. İsteyen mahalle sakini gelir uygun fiyata alırdı; bazen de esnaf bu ürünleri satın alarak pazarda satardı. Yerel ve taze ürün anlayışının en sade ama en sahici halini bu bahçelerde görmek mümkündü.

Zamanla mahalleler yıkıldıkça, bahçeler de kaybolmaya başladı. Kentin dönüşen yapısı, yükselen apartmanlar, genişleyen yollar ve azalan avlularla birlikte bahçeler de tarihin tozlu yaprakları arasına karıştı. Ama hâlâ direnen birkaç tane var.

Bunlardan biri Caferbey Mahallesi’nde, Kartal Bulvarı üzerinde yer alıyor. Apartmanlar arasında sıkışmış bir yeşil yama gibi... Betonun, asfaltın, camların ortasında hâlâ toprağa tutunan bir hatıra. Umarız bu bahçe de bir gün başka bir inşaat projesine yenik düşmez.

Bir diğeri ise Hasinli Mahallesi’nde, Deveci Hamamı’nın hemen yanında, Deveci Çeşmesi’nin arkasında yer alıyor. Bu bahçe de zamanında eski Kayseri evlerinin, taş sokakların arasında kalan bir üretim alanıydı. Bugün hâlâ varlığını sürdürüyor. Sanki zamana direniyor. “Ben buradayım,” der gibi...

Bu bahçeler sadece yeşillik yetişen alanlar değildi; aynı zamanda mahalle ruhunun, komşuluk ilişkilerinin ve toprağa yakın yaşamanın da bir parçasıydı. Bugün yeniden doğayla bağ kurmak isteyen şehir insanı için belki de ilham kaynağı olabilirler.

Belki bir gün Kayseri, bu kayıp kültürü yeniden hatırlar. Belki mahalle arası bahçeler birer tarihî değer gibi korunur, yaşatılır. Çünkü her şehir, toprağını unuttuğunda köklerini de kaybetmeye başlar.

Bahçelerden en son ortadan kaybolanlardan biride Sahabiye mahallesinde olan bahçelerdi. Bunlardan bir tanesinin yerine Refika Küçükçalık ortaokulu yapıldı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kayseri Bağları Ağaçlar

 Asma/Üzüm Kayısı Dut Badem Ceviz Erik Armut İğde Kiraz Elma