23 Haziran 2025 Pazartesi

Kayseri'de Eczacılık Tarihi



 • Kayseri, yaklaşık 5000 yıllık tarihi içinde her zaman önemli bir yerleşim merkezi olmuştur. Bu süreçte Kayseri; Asur, Hitit, Frig, Roma, Anadolu Selçukluları Osmanlı İmparatorluğu dönemlerinde Anadolu’nun merkezindeki önemli bir kavşak noktasında bulunması nedeniyle büyük bir sosyal, kültürel ve ekonomik gelişim göstermiştir. Bu gelişim Türkiye Cumhuriyeti döneminde de devam etmekte olup Kayseri’nin tıp ve eczacılık alanında da ilerlemesine önemli katkılar sağlamıştır. 

• Kayseri Gevher Nesibe Darüşşifası tıp ve eczacılık tarihimiz açısından büyük bir önem taşımaktadır. 1206 yılında inşa edilen bu kurum, dünyada bilinen en eski tıp fakültelerinden biridir. Kayıtlara göre bu eser, döneminin en gelişmiş bir sağlık ve eğitim kompleksi olup Darüşşifa’da eczacılık hizmetlerinin de verildiği bilinmektedir. 

• Aktarlık kurumu Kayseri eczacılık tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Kayseri’de aktarlık mesleğinin icra edildiğini gösteren en eski belge 17. yüzyıla aittir. Bu yüzyılda varlığı bilinen Aktarlar Çarşısı, vergi kayıt defterlerinden elde edilen bilgilere göre 19. yüzyılda da varlığını sürdürmektedir. Halen Kayseri merkez ve ilçelerinde aktar dükkânları bulunmaktadır. 

• Yapılan nüfus sayımlarına göre 19. yüzyılda ve 20. yüzyıl başlarında Kayseri’de toplam nüfusun % 40-45’i gayrimüslimlerden oluşmaktadır. Bu yıllarda Kayseri’deki sağlık hizmetlerinde Müslüman olmayanlar da yer almış, Kayseri doğumlu çok sayıda Rum ve Ermeni asıllı hekim ve eczacı yetişmiştir. 

• Cumhuriyet döneminde de eczacılık kurumu Kayseri’de her zaman önemli bir yer tutmuştur. 

• Kayseri’de 11 adet ecza deposu bulunmaktadır. 

• Kayseri’de Sağlık Bakanlığı’na bağlı 13 hastane, 102 sağlık ocağı, 151 köy sağlık evi, 259 mahalle sağlık evi, 2 verem savaş dispanseri ile 1 ana-çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi bulunmaktadır. • Kayseri’de 1646 kişiye 1 uzman hekim, 2411 kişiye 1 pratisyen hekim, 3206 kişiye ise 1 eczane düşmektedir. 

• Kayseri’de resmi ve özel kurumlarda 19 eczacı görev yapmaktadır. 

• Eczacılık işletmelerinin Kayseri sosyal yaşamı ve ekonomisine çok önemli katkıları olmuş ve olmaktadır. 

• 1972 yılında kurulan TEB 12. Bölge Kayseri – Niğde - Yozgat Eczacı Odası eczacılık mesleğinin ilde kurumsallaşması adına önemli çalışmalarda bulunmuş ve bulunmaktadır.

• Kayseri’deki ecza depoları ve eczacılar her yıl gelir vergisi rekortmenleri ilk 50 ve ilk 100 sıralamasında yerlerini almıştır. Bu durum ildeki eczacılık kurumunun Kayseri ekonomisine katkısını açık olarak ortaya koymaktadır. 

• Kayserili merhum Ecz. Mustafa Kılıçer’in ailesi tarafından yaptırılan ve 2003 yılında Erciyes Üniversitesi’ne bağışlanan Mustafa Kılıçer Eczacılık Fakültesi’nin kurulması ve eğitim-öğretime başlaması da Kayseri’deki eczacılık kurumu için çok önemli bir diğer gelişmedir.

Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Kayseri Eczacılık Tarihi Kayseri’deki eczacılar ile ilgili elimizdeki en eski kaynaklardan biri Dr. Hıfzı Nuri tarafından yazılan “Kayseri Sancağı” isimli kitaptır (Nuri, 1922). Bu kitapta 1922 yılında Kayseri’deki eczaneler şu şekilde belirtilmiştir: 

1. Belediye tarafından işletilen Belediye Eczanesi 

2. Memleket Hastanesi’nin resmi eczanesi 

3. Şifa Eczanesi 4. Erciyes Eczanesi 

5. Mardinyan Eczanesi 

6. Anadolu Tıp Eczanesi 

7. Everek (Develi) Kasabası’nda hususi bir eczane 

8. İncesu’da Hükümet Tabibi’ne ait bir eczane 

Aynı kitapta yer alan ecza depoları ise şunlardır: 

1. Dirazzadeler Ecza Deposu 

2. Vatan Ecza Deposu 

 Ayrıntılı bilgi: eczacılık tarihi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kayseri Bağları Ağaçlar

 Asma/Üzüm Kayısı Dut Badem Ceviz Erik Armut İğde Kiraz Elma